Aşırı Duyarlılığı Anlamak: Türleri, Risk Faktörleri ve Tedavi Seçenekleri

Aşırı duyarlılık, normalde çoğu insanda reaksiyona neden olmayacak bir maddeye veya uyarana karşı abartılı bir tepkidir. Bağışıklık sisteminin polen, toz akarları veya bazı gıdalar gibi zararsız bir maddeye aşırı tepki vererek alerjik reaksiyona neden olduğu bir durumdur. Aşırı duyarlılığı olan kişilerde kurdeşen, kaşıntı, şişlik, mide krampları, ishal, ve nefes almada zorluk. Şiddetli vakalarda aşırı duyarlılık, anafilaksi olarak bilinen hayatı tehdit eden reaksiyonlara yol açabilir. Aşırı duyarlılığın çeşitli türleri vardır, örneğin: Tip I aşırı duyarlılık: Bu, polen veya toz akarları gibi belirli bir alerjene karşı ani bir reaksiyondur. B hücreleri tarafından antikor üretilmesini ve histamin ile diğer kimyasal aracıların salınmasını içerir. Tip II aşırı duyarlılık: Bu, bağışıklık hücrelerinin hedef hücrelere saldırıp onları yok ettiği sitotoksik bir reaksiyondur. Genellikle otoimmün bozukluklar ve kan nakillerine karşı reaksiyonlar gibi durumlarda görülür. Tip III aşırı duyarlılık: Bu, antikorların antijenlere bağlanarak inflamasyonu tetikleyen kompleksler oluşturduğu bir immün kompleks reaksiyonudur. Genellikle romatoid artrit ve lupus gibi durumlarda görülür. Tip IV aşırı duyarlılık: Bu, bir maddeye karşı T hücrelerinin aktivasyonunu ve sitokinlerin salınmasını içeren gecikmiş tipte bir reaksiyondur. Genellikle kontakt dermatit ve astım gibi durumlarda görülür. Aşırı duyarlılık geliştirmenin çeşitli risk faktörleri vardır, bunlar arasında: Aile öyküsü: Ailenizde alerji veya otoimmün bozukluk geçmişi varsa, aşırı duyarlılık geliştirme olasılığınız daha yüksek olabilir. Aşırı duyarlılık çocuklarda ve genç yetişkinlerde daha yaygındır.
Çevresel alerjenlere maruz kalma: Polen, toz akarları ve küf gibi çevresel alerjenlere maruz kalmak aşırı duyarlılık geliştirme riskini artırabilir.
Bazı tıbbi durumlar: Astım ve otoimmün bozukluklar gibi belirli tıbbi durumlar , aşırı duyarlılık geliştirme riskini artırabilir.
Aşırı duyarlılığı teşhis etmenin çeşitli yolları vardır, bunlar arasında:
Tıbbi öykü: Doktorunuz tıbbi geçmişinizi ve yaşıyor olabileceğiniz belirtileri soracaktır.
Fizik muayene: Doktorunuz fiziksel muayene yapabilir. Kurdeşen veya şişme gibi aşırı duyarlılık belirtileri için.
Alerji testi: Doktorunuz hangi maddelere alerjiniz olduğunu belirlemek için deri prick testi veya kan testleri gibi alerji testleri yapabilir. Semptomları yönetmek ve reaksiyonları önlemek için mevcut tedaviler. Bunlar şunları içerir: Tetikleyicilerden kaçınma: Aşırı duyarlılığı yönetmenin en iyi yolu, alerjinizi tetikleyen maddelerden kaçınmaktır. İlaçlar: Aşırı duyarlılığı tedavi etmek için antihistaminikler, kortikosteroidler ve epinefrin dahil olmak üzere çeşitli ilaçlar mevcuttur. Tolerans oluşturmak için zamanla alerjenin belli miktarlarını alın. Anafilaksi gibi şiddetli aşırı duyarlılık vakalarında acil tıbbi tedavi gerekli olabilir. Bu, bir EpiPen veya benzeri bir cihaz aracılığıyla epinefrinin uygulanmasını içerebilir.