Czeka: pierwsza radziecka organizacja tajnej policji

Czeka (ros. ЧК, inicjały Чrezvyetkina Komissiya, czyli Ogólnorosyjska Komisja Nadzwyczajna) była pierwszą sowiecką organizacją tajnej policji. Powstał w grudniu 1917 roku, podczas rosyjskiej wojny domowej, na rozkaz Włodzimierza Lenina i Lwa Trockiego. Czeka odpowiadała za tłumienie działalności kontrrewolucyjnej, walkę z sabotażem i zapewnienie lojalności ludności wobec nowego komunistycznego rządu. Na czele Czeki stał Feliks Dzierżyński, który w 1918 roku został mianowany komisarzem spraw wewnętrznych. Organizacja był znany ze swojej bezwzględnej taktyki, obejmującej doraźne egzekucje, obozy pracy przymusowej i masowe aresztowania. Czeka odegrała także kluczową rolę w Czerwonym Terrorze, kampanii przemocy i zastraszania domniemanych wrogów państwa, która trwała od 1918 do 1922 roku. W 1922 roku Czeka została zreorganizowana jako OGPU (ros. ОГПУ, inicjały Obshchestvo Gosudarstvennoy Provescheniya Ukrainy, czyli Ogólnospołeczna Organizacja Bezpieczeństwa Państwowego), która służyła jako tajna policja Związku Radzieckiego aż do 1934 roku. OGPU była odpowiedzialna za prowadzenie dochodzeń w sprawie i tłumienie sprzeciwu politycznego, a także utrzymywanie porządku i bezpieczeństwa w Związku Radzieckim. …Ogółem Czeka odegrała znaczącą rolę w ustanawianiu i konsolidacji reżimu sowieckiego we wczesnych latach rządów komunistycznych w Rosji. Jej bezwzględna taktyka i chęć użycia przemocy dla osiągnięcia swoich celów pomogły utrzymać kontrolę nad ludnością i stłumić sprzeciw wobec nowej władzy.