Amfoterisin B: Ubat Antikulat Spektrum Luas dengan Kelebihan dan Had

Amphotericin B ialah ubat antikulat poliena yang digunakan untuk merawat pelbagai jenis jangkitan kulat, termasuk aspergillosis, kandidiasis, dan kriptokokus. Ia berfungsi dengan mengganggu membran sel sel kulat, yang membawa kepada kematian mereka. Amfoterisin B juga digunakan di luar label untuk merawat jangkitan bakteria tertentu, seperti batuk kering dan kusta.

Amphotericin B boleh didapati dalam beberapa formulasi, termasuk:

1. Amphotericin B deoxycholate (Fungizone): Ini adalah formulasi amfoterisin B yang paling biasa digunakan. Ia ditadbir secara intravena dan mempunyai spektrum aktiviti yang luas terhadap pelbagai jenis kulat.
2. Amfoterisin B liposomal (AmBisome): Formulasi amfoterisin B ini terkandung dalam liposom, yang merupakan vesikel sfera kecil yang diperbuat daripada lipid. Formulasi liposom membolehkan penghantaran ubat yang disasarkan ke tisu yang dijangkiti dan mengurangkan risiko kesan sampingan toksik.
3. Penyerakan koloid Amfoterisin B (Fungizone PD): Formulasi amphotericin B ini ialah penggantungan koloid ubat di dalam air. Ia kurang berkesan daripada formulasi deoxycholate tetapi mempunyai risiko nefrotoksisiti yang lebih rendah.

Amphotericin B mempunyai beberapa kelebihan berbanding ubat antikulat lain, termasuk:

1. Aktiviti spektrum luas: Amfoterisin B berkesan terhadap pelbagai jenis patogen kulat, termasuk organisma seperti acuan dan yis.
2. Penembusan yang baik ke dalam tisu: Amfoterisin B boleh meresap ke dalam tisu yang dijangkiti, seperti otak dan mata, yang menjadikannya berguna untuk merawat jangkitan kulat invasif.
3. Risiko rintangan rendah: Rintangan terhadap amphotericin B jarang berlaku, menjadikannya ubat yang berharga untuk merawat jangkitan kulat yang tahan terhadap agen antikulat lain.
4. Sinergi dengan ubat lain: Amfoterisin B boleh digunakan dalam kombinasi dengan ubat antikulat lain untuk meningkatkan keberkesanannya dan mengurangkan risiko rintangan.

Walau bagaimanapun, amphotericin B juga mempunyai beberapa kelemahan, termasuk:

1. Ketoksikan: Amfoterisin B boleh menyebabkan kesan sampingan yang ketara, seperti loya, muntah, cirit-birit, dan nefrotoksisiti (kerosakan buah pinggang).
2. Ketersediaan oral terhad: Amfoterisin B tidak diserap dengan baik dari saluran gastrousus, yang menghadkan penggunaannya kepada pentadbiran intravena.
3. Ketidakserasian dengan ubat tertentu: Amfoterisin B boleh berinteraksi dengan ubat lain, seperti warfarin dan siklosporin, yang boleh mengurangkan keberkesanannya atau meningkatkan risiko kesan sampingan.
4. Kos: Amfoterisin B ialah ubat yang agak mahal, yang boleh mengehadkan penggunaannya dalam tetapan yang tidak mempunyai sumber.

Secara ringkasnya, amphotericin B ialah ubat antikulat penting yang mempunyai spektrum aktiviti yang luas terhadap pelbagai jenis kulat. Walaupun ia mempunyai beberapa kelebihan, termasuk penembusan yang baik ke dalam tisu dan risiko rintangan yang rendah, ia juga mempunyai kesan sampingan dan had yang ketara, seperti ketoksikan dan ketersediaan oral yang terhad.