Sejarah dan Evolusi Gambeson: Perisai Pelindung Abad Pertengahan dan Renaissance

Gambeson (juga dieja gambison atau gamboys) ialah sejenis perisai yang dipakai oleh tentera zaman pertengahan dan Renaissance. Ia adalah bicu atau tunik empuk yang diperbuat daripada fabrik, kulit, atau gabungan kedua-duanya, yang memberikan perlindungan daripada senjata tumpul dan serangan tebas. Gambeson biasanya dipakai di bawah rantai mel atau perisai plat untuk memberikan perlindungan dan keselesaan tambahan. Mereka juga dipakai oleh orang awam sebagai satu bentuk pertahanan diri.

Gambeson ialah perkataan Perancis Lama yang berasal daripada bahasa Latin "gambe," yang bermaksud kaki, dan "anak lelaki," yang bermaksud pakaian. Istilah ini pertama kali digunakan pada abad ke-14 untuk menggambarkan sejenis bicu empuk yang dipakai oleh askar. Dari masa ke masa, istilah ini berkembang untuk memasukkan jenis pakaian pelindung lain, seperti pelindung dada dan vambraces.

Gambeson dibuat dalam pelbagai gaya dan saiz agar sesuai dengan jenis dan tujuan badan yang berbeza. Sesetengah gambeson direka untuk perlindungan seluruh badan, manakala yang lain lebih seperti jaket kalis peluru zaman moden, memberikan perlindungan hanya untuk batang tubuh dan lengan atas. Pembuat Gambeson menggunakan pelbagai bahan, termasuk bulu, linen dan kulit, untuk mencipta produk mereka. Pelapik biasanya diperbuat daripada bulu atau bahan lembut lain, yang memberikan kusyen terhadap pukulan tetapi tidak menyekat pergerakan.

Gambeson popular di kalangan askar dan orang awam kerana ia agak ringan dan berpatutan berbanding dengan bentuk perisai yang lebih mahal seperti perisai plat. Mereka juga lebih mudah untuk bergerak masuk, menjadikannya sesuai untuk perjalanan jarak jauh atau untuk orang yang perlu terlibat dalam aktiviti fizikal sambil memakai perisai.

Walaupun gambeson tidak lagi digunakan sebagai satu bentuk peralatan ketenteraan atau pertahanan diri, mereka terus menjadi popular di kalangan pelakon semula sejarah dan pelanggan yang ingin menggambarkan tentera zaman pertengahan dan Renaissance dengan tepat. Versi moden gambeson juga tersedia untuk digunakan dalam latihan seni mempertahankan diri dan untuk perlindungan diri.