Nyaya-filosofie begrijpen: rede, bewijs en deugd

Nyaya (Sanskriet: न्याय, Nyaaya) is een school voor hindoeïstische filosofie die werd opgericht door Aksapada Gautama. Het is een van de zes belangrijkste scholen van de hindoefilosofie, en staat bekend om haar nadruk op rede en bewijs als basis voor kennis. Het woord ‘nyaya’ betekent ‘juiste rede’ of ‘rechtvaardigheid’, en de filosofie is gebaseerd op het idee dat kennis gebaseerd moet zijn op rede en bewijs, in plaats van op geloof of traditie. De Nyaya-school legt sterk de nadruk op logica en argumentatie, en staat bekend om haar rigoureuze en systematische benadering van filosofisch onderzoek. Enkele van de sleutelconcepten in de Nyaya-filosofie zijn onder meer: Het onderscheid tussen eeuwige waarheden (sanatana) en tijdelijke waarheden. vyavahara)
* Het concept van 'bewijs' (pramana), dat verwijst naar het bewijsmateriaal of de redenen die een bepaalde bewering ondersteunen
* Het idee van 'gevolgtrekking' (anumana), wat inhoudt dat er conclusies worden getrokken uit premissen die zijn gebaseerd op rede en bewijsmateriaal
* De notie van ‘bestaan’ (asti), dat wordt opgevat als de fundamentele realiteit die ten grondslag ligt aan alle verschijnselen.* Het concept van ‘niet-bestaan’ (abhava), dat verwijst naar de afwezigheid van iets dat niet echt of waar is.

De Nyaya-school legt ook een sterke nadruk op ethiek en moraliteit, en staat bekend om zijn nadruk op het belang van een deugdzaam leven. Over het geheel genomen is de Nyaya-filosofie een systematische en rigoureuze benadering om de realiteit te begrijpen en kennis te verwerven, en heeft ze een aanzienlijke invloed gehad op het hindoeïstische denken en de cultuur.