Zrozumienie języka lapońskiego: rdzenny język Samów

Lapoński lub lapoński to rdzenny język używany przez ludność Samów zamieszkującą arktyczne regiony Skandynawii, w tym Norwegię, Szwecję, Finlandię i Rosję. Jest to język ugrofiński, spokrewniony z fińskim i estońskim, ale nie z językami indoeuropejskimi używanymi w pozostałej części Europy. Istnieje kilka dialektów języka lapońskiego, każdy z własną odrębną gramatyką i słownictwem. Najpopularniejszym dialektem jest północnolapoński, którym mówi się w Norwegii, Szwecji i Finlandii. Inne dialekty to Lule Sami, używany w Szwecji i Norwegii oraz Skolt Sami, używany w Finlandii i Rosji.
Lapoński jest pod wpływem języków dominujących kultur w regionach, w których mieszkali Lapończycy, takich jak norweski, szwedzki i rosyjski . W rezultacie wielu lapońskich użytkowników jest dwujęzycznych lub trójjęzycznych, posługując się zarówno językiem lapońskim, jak i językiem dominującym w swoim kraju. Pomimo swojego kulturowego i językowego znaczenia, język lapoński był przez całą historię tłumiony i marginalizowany. W XIX i na początku XX wieku odradzano używanie języka lapońskiego w szkołach i innych oficjalnych kontekstach, a wiele dzieci Lapończyków zostało zmuszonych do porzucenia swojego języka i kultury, aby zasymilować się z dominującym społeczeństwem. Jednak obecnie podejmuje się wysiłki mające na celu ożywienie i promocję języka lapońskiego, w tym edukację językową i programy ochrony kultury.