De hypothalamus begrijpen: functies, onderverdelingen en aandoeningen

Hypothalamus (/hʌθəlɪməs/; Grieks: ὑποθαλάμος, geromaniseerd: hypothalamos, letterlijk 'onder-thalamus') is een onderdeel van het diencephalon, gelegen onder de thalamus in de hersenen. Het speelt een cruciale rol bij het reguleren van verschillende fysiologische processen, zoals groei en ontwikkeling, metabolisme en lichaamstemperatuur. De hypothalamus is een kleine structuur die zich aan de basis van de hersenen bevindt, net boven de hypofyse. Het bestaat uit verschillende functionele onderverdelingen, elk met verschillende verbindingen met andere delen van de hersenen en het lichaam. Deze onderverdelingen omvatten:

1. Ventromediale hypothalamische kern (VMH): betrokken bij het reguleren van voedingsgedrag en metabolisme.
2. Dorsomediale hypothalamische kern (DMH): betrokken bij het reguleren van de lichaamstemperatuur en het circadiane ritme. Laterale hypothalamische kern (LH): betrokken bij het reguleren van dorst en drinkgedrag.
4. Paraventriculaire hypothalamische kern (PVH): betrokken bij het reguleren van de stressreactie en hormonale secretie. Suprachiasmatische kern (SCN): verantwoordelijk voor het reguleren van het circadiane ritme en de slaap-waakcyclus. De hypothalamus ontvangt input van sensorische systemen, zoals het visuele en auditieve systeem, en stuurt output naar verschillende hersengebieden en perifere organen via neurale routes. Het produceert ook hormonen die vrijkomen in de bloedbaan, zoals oxytocine en vasopressine, die een belangrijke rol spelen in respectievelijk sociaal gedrag en de waterbalans. Dysfunctie van de hypothalamus is betrokken bij verschillende neurologische en psychiatrische stoornissen, zoals obesitas, diabetes, depressie en angst. Bovendien kan schade aan de hypothalamus resulteren in verstoringen in de regulering van de lichaamstemperatuur, wat kan leiden tot aandoeningen zoals hypersomnie of hyperthermie.