


Pluton: planeta karłowata o bogatej geologii i historii orbitalnej
Pluton to planeta karłowata znajdująca się na krańcach Układu Słonecznego. Została odkryta w 1930 roku przez Clyde'a Tombaugha i początkowo była uważana za dziewiątą planetę Układu Słonecznego. Jednak po odkryciu innych podobnych obiektów w Pasie Kuipera status Plutona jako planety został zakwestionowany. W 2006 roku Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) zdefiniowała planetę jako obiekt krążący wokół Słońca, mający wystarczającą masę, aby można go było zaokrąglić pod wpływem własnej grawitacji, i który oczyścił swoją orbitę z innych obiektów. Pluton nie spełnia trzeciego kryterium, gdyż jego orbita pokrywa się z innymi obiektami w Pasie Kuipera, w związku z czym został przeklasyfikowany na planetę karłowatą.… Pluton ma średnicę około 2374 km i okres obiegu około 248 lat ziemskich. Ma bardzo ekscentryczną orbitę, która przybliża ją do 29,7 jednostek astronomicznych (AU) od Słońca i aż do 49,3 AU od Słońca. Jedna jednostka astronomiczna to średnia odległość między Ziemią a Słońcem. Pluton ma bardzo powolny okres rotacji trwający około 6,4 ziemskich dni, a temperatura jego powierzchni waha się od -233°C do -213°C.…Pluton ma cienką atmosferę złożoną głównie z azotu ze śladami metanu i tlenku węgla. Uważa się, że atmosfera zamarza i sublimuje (przechodzi bezpośrednio ze stanu stałego w gazowy), gdy Pluton zbliża się i oddala od Słońca. Pluton ma również pięć znanych księżyców: Charon, Nix, Hydra, Kerberos i Styks. Charon to największy księżyc, ma średnicę około 1208 kilometrów i jest mniej więcej o połowę mniejszy od Plutona.
W 2015 roku sonda New Horizons przeleciała obok Plutona i jego księżyców, dostarczając pierwszych zdjęć i danych z bliska na temat planety karłowatej . Misja ujawniła zróżnicowaną i złożoną budowę geologiczną, obejmującą góry, doliny, a nawet dowody niedawnej aktywności geologicznej. Pluton jest w dalszym ciągu badany przez astronomów za pomocą teleskopów i statków kosmicznych, a jego unikalny skład i orbita czynią go ważnym celem badań naukowych w zewnętrznym Układzie Słonecznym.



